مؤلف: سید هادی خسروشاهی
ناشر: کلبۀ شروق
این کتاب در واقع چهارمین رساله از مجموعۀ «حدیث روزگار» است که شامل خاطرات متفرقهای دربارۀ آیت الله سید محمود علائی طالقانی میشود. ویژگی ممتاز این کتاب تاریخی و خاطرات استاد خسروشاهی، حضور فعالانۀ استاد در غالب فعالیتهای اسلامی و انقلابی معاصر در کشور و مُستند بودن آنها است که بخش قابل توجهی از حوادث تاریخ معاصر و جریان نهضت اسلامی ایران را به طور دقیق و صحیح، با مدرک و سند، ارزیابی، تحلیل و تبیین میکند.
خاطرات مستند این کتاب در پنج فصل، تنظیم و تدوین شده است. فصل اول: زندگی و مبارزۀ آیت الله سید محمود طالقانی (متن گفتگوی استاد خسروشاهی با ماهنامۀ «شاهد یاران» که با عنوان «ابوذر امام و مالک اشتر انقلاب» منتشر شده است). فصل دوم: آیت الله طالقانی در حوزۀ علمیۀ قم (گفتگوی استاد خسروشاهی با فصلنامّ «یادآور»). فصل سوم: طالقانی، تبلور و تجسم عینی «پرتوی از قرآن» (گزیدۀ سخنرانی استاد خسروشاهی در همایش بررسی اندیشههای قرآنی و اقتصادی آیت الله طالقانی، در دانشگاه مفید قم در سال ۱۳۸۷). فصل چهارم: آیت الله طالقانی و بیداری اسلامی (متن کامل سخنرانی استاد خسروشاهی در مراسم رونمایی از آخرین شمارۀ «کتاب ماه فرهنگی تاریخی یادآور» که شناختنامۀ جامع آیت الله طالقانی نام گرفته و استاد در آن، به تشابه فکری و فعالیتهای سید جمال الدین اسدآبادی و آیت الله طالقانی، میپردازد که در شمارۀ هجدهم هفته نامه بعثت چاپ گردیده است). بخش پنجم نیز ضمائم کتاب، که شامل روزشمار زندگی، تصاویر و اسناد، فهرست اعلام، اماکن و کتب میشود، است. بیش از ۵۰ تصویر و سند دربارۀ این عالم مجاهد و انقلابی و اولین امام جمعۀ تهران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در این کتاب وجود دارد که ارزش اسنادی و تاریخی آن را بیشتر کرده است. در قسمتهای مختلف این کتاب، استاد خسروشاهی، اسناد و زوایای ناگفته از زندگی، شخصیت و اندیشۀ آیت الله طالقانی را بیان میکند که تاکنون کمتر بیان شده یا اینکه اصلاً بیان نشده است؛ از جمله حضور آیت الله طالقانی در حوزۀ علمیۀ قم، روابط مراجع و علما با ایشان و… .
بریدهای از متن:
آیت الله طالقانی در راستای رسیدن مسلمین به استقلال و سعادت، به جای پرداختن به مسائل فرعی فقهی و حل و فصل «فروع علم اجمالی» و بحث در بارۀ طهارت و نجاست، به تحقیق دربارۀ مسائل مورد نیاز مردم، پرداخت و برای آگاه سازی عموم، به آموزش مفاهیم قرآن و تفسیر آیات الهی اقدام کرد و نسلی را بیدار و آگاه ساخت. در واقع در اوج سلطۀ ظلمت و تاریکی و استبداد، نهضت بیداری اسلامی را پایه گذاری کرد که استمرار آن، پیروزی انقلاب اسلامی بود.