| ردیف | بخش | محتوا |
| 1 | ایده شروع | مربی روی تخته این مطلب را بنویسد من ازدختر بودن خودم الف) خوشحالم ب) ناراحتم و با توجه به وقت، نظر همه دانش آموزان را بپرسد در صورت تعداد بالای دانش آموزان و وقت اندک، اولویت با کسانی است که از دختر بودن خود ناراحت هستند. مربی سعی کند قسمتی از تخته را به این اختصاص دهد که نظرهای آن ها را بنویسد و بعد از پایان این کار، سئوال دیگری را با توجه به گزینه «ب» مطرح کند. علت و منشاء این ناراحتی در چیست؟ مربی پاسخ چند نفر از دانش آموزان را بپرسد و پس از آن این جواب را بر روی تخته بنویسد پاسخ: همه ناراحتی به سبب نبود شناخت تفاوتها و استعدادهایی است که خدا در ما قرار داده است. |
| 2 | یادداشت | اگر شما به تفاوتها و استعدادهای ویژه خود شناخت داشته باشید، می توانید به بهترین وجه ممکن دراین جامعه نقش آفرینی کنید. بنابراین برای رسیدن به این مهم ابتدا این نکته باید تذکر داده شود که خدای متعال اگر تفاوت جسمی و روحی را میان زن و مرد قرار داد، در خواستن تکالیف نیز فراتر از توان و استعدادشان بر آن ها تکلیف نکرده است.[1] یا برای عزیز شدن نزد خدا هیچ برتری خاصی، مردان بر زنان ندارند بلکه « إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُم»[2] محبوترین شما نزد خدا با تقواترین شماست نه مردان شما؛ بنابراین خدای متعال در وجود شما توانایی و استعدادهایی بخشیده که اگر شما آن را بشناسید و در زندگی به کار بگیرید می توانید فرد موفقی در جامعه باشید به طور نمونه – شما از پسرها منظم تر هستید: هنگامی که خوابگاه پسران و دختران را با هم مقایسه می کنید می بینید که بینظمی در نزد پسران غوغا می کند اما در خوابگاه دختران نظم بسیار خوبی حاکم است همه چیز سر جایش قرار گرفته است. – شما از مردان هنرمند تر هستید: اگر شما چینش دکوراسیون یک خانه را به مرد بسپارید و همان را به عهده یک زن بسپارید؛ نتیجه چه می شود؟ در چینش مرد هیچ سلیقه ای اعمال نمی شود بلکه تنها وسائل یک گوشه ای از خانه قرار می گیرد اما در چینش خانم ها می بینیم، علاوه براینکه قرار است هرچیزی سرجای خودش قرار بگیرد می بینید که در چینش سلیقه و هنرمندی بکار می رود که در آقایون همچین چیزی نیست. شما به جزئیات توجه دارید[3] و دقت دارید که هرچیزی در بهترین جای ممکن و به زیباترین شکل، چینش شود. اما آقایان کلی نگرند و این نگاه را ندارند بلکه تنها می خواهند وسائل چیده شود و به هیچ وجه دقت و ریز بینی شما را ندارند. – هنر همدلی و همدردی در شما بروز بیشتری دارد[4] شما می توانید بروز تغییر در احساس و عواطف دیگران را بهتر و سریع تر دریابید؛ راحت تر افکار و احساس خود را با دیگران درمیان می گذارید؛ همین امر سبب می شود تا شما با راحتی و رغبت بیشتری از دیگران مراقبت نمایید. [5] به همین دلیل، گیرنده ههای زنان در رمزگشایی از مکالمات غیر کلامی، شیوه بیان و حالات چهره دیگران موفق تر است و آنان به روابط گروهی و ایثارگرانه بیشتر تمایل دارند. برای همین خانم ها در کار پرستاری بهتر از آقایان عمل می کنند و خداوند نیز مهم ترین و ارزش مندترین نقش را به عهده شما قرار داده است. نقش مادری تنها از عهده یک زن بر می آید همه ویژگی ها و استعدادهایی که خدا در شما قرار داده در این نقش بروز می کند، تنها شمادارای این قدرت و توانمندی هستید که می توانید انسان تربیت کنید -تدبیر و مدیریت خانواده با شماست همه افرادی که روزی به موفقیت رسیدند به پشتوانه وجود یک زن بوده و این نشان دهنده وجود ارزش مند شما در خانواده است. اگر مدیریت شما نبود به این جایگاه نمی رسند و کلام بزرگان نیز موید این حرف است[6] زیرا کار هر کس نیست خرمن کوفتن… به عنوان نمونه مقام معظم رهبری درباره مدیریت شما در خانواده می فرمایند: در بین این دو جنس، آن جنس قوی‌تر زن است. زنها قوی‌تر از مردهایند. زنها می توانند با تدبیر و با ظرافت، مرد را در دست خودشان بچرخانند؛ انسان، هم در تجربه این را مشاهده میکند، هم با قیاسهای فکری و عقلی این را می تواند اثبات بکند. این واقعیّتی است. بله، زنهایی هستند که بی‌تدبیری می کنند، لذا این کار را نمی توانند انجام بدهند؛ امّا زنی که اهل تدبیر باشد، مرد را رام خودش.می کند …… این معنایش این نیست که او از لحاظ جسمی …. قوی‌تر است، معنایش این است که توانسته این اقتدار معنوی را به کار ببرد؛ زنها این توانایی را دارند، منتها با ظرافت؛ یعنی ظرافتی که می گوییم، تنها ظرافت در ترکیب جسمانی و ساختمان جسمانی نیست، بلکه ظرافت در فکر و اندیشه و تدبیر و دستگاه تصمیم‌گیری است که خدای متعال در زن قرار داده. بنابراین به نظر من اساس کار باید این باشد.[7]
|
| 3 و4 | سوال ها و پاسخ ها | 1- علّت این همه تفاوت بین مرد و زن در چیست؟ 2- از جهت جسمی زنان دارای استخوان بندی و عضلات باریک و ظریف هستند و برای کارهای خشن و بسیار سخت که نیاز به قدرت فراوان دارند ساخته نشده است مثلا کسی از یک زن انتظار ندارد که اجسام سنگین را جابه جا کند یا در شغلهای یَدی مانند معدن، باربری و … کار کند. 3- از جهت روحی به سبب احساسات و عواطف سرشاری که خداوند در وجود او ودیعه قرار داده و از کارهایی که با روحیه او سازگار نیست منع شده است. 4- خداوند با توجه به تفاوتهای جسمی و روحی زن و مرد وظایف خاص آن ها را طلب می کند و انتظار دارد که با همان تفاوتها بندگی او را انجام دهند هیچ فرقى بین زن و مرد وجود ندارد; ولى در بعضى احكام و وظایف با یكدیگر متفاوتند. وظایفى به عهده مردان است و بر عهده زنان نیست و بالعكس; و این تفاوت به خاطر این است كه طبیعت و آفرینش زن و مرد متفاوت است. [8] برای شناخت تفاوتها و استعدادها در وجودمان چه کنیم؟ مطالعه کتبی که بیان کننده تفاوتهای جسمی و روحی بین زن و مرد است می تواند به شما کمک کند. به عنوان نمونه وقتی شما از وضعیت جسمی خود که دارای ظرافت است و غلبه عواطف و احساسات در کارهایتان با خبر شوید، دیگر توانایی های خود را معطوف به این ویژگی ها می کنید مثلا شما استعداد کلامی بهتری نسبت به اقایان دارید، با شناخت این استعداد شما انرژی خود را معطوف کارهایی می کنید که در این استعداد قرار دارد.[9] |
| 5 | تمرین | با توجه به وضعیت جسمی و روحی خودتان ببینید چه کاری به نظرتان ساده و طبیعی می آید. این می تواند نشانه یک استعداد خاص یا توانایی رشد آن باشد. با توجه به تفاوتهای جسمی و روحی(مثلا: جزئی نگری، حس زیبایی شناختی بهتر، بکارگیری احساسات در کارها، حس همدردی و هم دلی بیشتر با دیگران، توانایی همزمان چند کار با هم، کشف احساسات دیگران و … ) که دارند آن ها را لیست کرده و رشته ها و کارهایی که با وضعیت آن ها سازگاری دارد را تهیه کرده و متناسب با آن ها به فعالیت بپردازند. |
| 6 | پیوست | مقاله: – آقا محمدیان، حمیدرضا، حسینی، سید مهران، 1384، روانشناسی بلوغ و نوجوانی (روانشناسی رشد 2) ، انتشارات دانشگاه فردوسی، مشهد – پیام زن – ، فضه خاتمی نیا، فروردین ماه سال 1394 شماره 277 – مهارت های زندگی، بالهایی برای پرواز – حسینی، سید حسن، فروردین ماه سال 1394، مدیریت مردان و زنان تفاوت دارد؟، نشریه، پیام زن، شماره 277 – کتاب: – پرویشوف، گیزلا/ترجمه جعفرنژاد اصل، اکرم، 1390، روانشناسی دختران : چرا دختران متفاوت هستند و چگونه به آنها کمک کنیم تا افرادی شاد و قوی باشند، نشر معیار اندیشه ، تهران – صبحی قراملکی، ناصر، 1386، روانشناسی تفاوتهای فردی ، انتشارات دانشگاه جامع علمی کاربردی ، تهران مجموعه مقالات همایش جنسیت از منظر دین و روانشناسی،معاونت پژوهشی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، تهران |
[1] لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا(طلاق/ 7)؛ لا یکلّف اللّه نفسا الّا وسعها (بقره /286)
[2] حجرات / 13
[3] مجله پیام زن – دیماه سال 1393 شماره 274 – آن چه باید درباره ی زنان دانست
[4] مجموعه مقالات هویت ها و نقش های جنسیتی، محمد رضا زیبایی نژاد، تابستان 88، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان (به سفارش مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری)، تهران
[5] عن النّبىّصلى الله عليه و آلهقَالَ: نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ مُلْطِفَاتٌ مُؤْنِسَاتٌ مُمَرِّضَاتٌ مُبْدِيَات (نوری، 1408 ق، ج 15، ص 115)
[6] امام خمینی(ره) از دامن زن مرد به معراج می رود و اگر این مدیریت در کار نباشد قطعا به این مهم دست پیدا نمی کند
[7] بیانات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار جمعی از بانوان فرهیخته‌ی حوزوی و دانشگاهی21/02/1392
[8] لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا(طلاق/ 7)
[9] مجموعه مقالات همایش جنسیت از منظر دین و روانشناسی
